Prawo spadkowe bywa mylące. Gdy odchodzi ktoś bliski, często zastanawiamy się, co dokładnie wchodzi w skład spadku. Majątek? Tak. Długi? Także.
Mandat karny? To już częsty temat do dyskusji przy rodzinnych spotkaniach.
Co to jest mandat karny?
Mandat karny jest rodzajem grzywny wymierzanej za popełnienie wykroczenia.
Może to być na przykład:
- przekroczenie prędkości,
- parkowanie w niedozwolonym miejscu,
- nieprawidłowe zachowanie na drodze czy w miejscu publicznym.
Zgodnie z kodeksem postępowania w sprawach o wykroczenia postępowanie w sprawie nałożenia mandatu co do zasady prowadzi Policja.
Z momentem przyjęcia mandatu karnego (podpisania go), taki mandat staje się prawomocny, podlega wykonaniu i w razie nieuiszczenia grzywny, ściągnięciu przez organ egzekucyjny.
Czy mandat karny jest dziedziczny?
NIE.
W polskim prawie wykroczeniowym, kara grzywny to osobista odpowiedzialność, która dotyczy wyłącznie osoby skazanej za wykroczenie.
To oznacza, że mandat nie wchodzi w skład spadku. Innymi słowy, jeżeli ktoś zmarł i miał niezapłacony mandat, spadkobiercy nie muszą go uiszczać. Nie jest to zwykły dług, który spadkobierca musiałby spłacić, tak jak na przykład niespłacona pożyczka.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami postępowanie w sprawie wyegzekwowania należności z tytułu mandatu karnego umarza się, jeżeli osoba zobowiązana do jego uiszczenia zmarła.
Dlaczego mandat karny nie wchodzi do spadku?
Ponieważ obowiązek zapłaty mandatu jest ściśle związany z określoną osobą.
Mandat jest wymierzany wskutek popełnienia wykroczenia, zaś do spadku nie wchodzą prawa i obowiązki ściśle związane z osobą zmarłego. Takim właśnie obowiązkiem osobistym jest mandat karny.
Przykład z życia
Wyobraź sobie, że Twój dziadek był zapalonym kierowcą i kilka razy dostał mandaty za prędkość. Dziadek nie zdążył opłacił mandatów za życia. Po jego śmierci rodzina sprawdza dokumenty i znajduje kilka niezapłaconych mandatów. Czy któreś ze spadkobierców musi je zapłacić?
Nie. Mandaty nie przechodzą na spadkobierców. Natomiast jeśli dziadek – spadkodawca za życia został zobowiązany przez sąd karny do naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za krzywdę, to taki obowiązek jest dziedziczny i należy do długów spadkowych po zmarłym!
Mandaty po bliskich nie wchodzą w skład spadku. Dziedziczymy majątek i długi cywilne, ale nie cudze wykroczenia. Pomimo tego przed przyjęciem spadku, warto jednak zawsze zweryfikować sytuację zmarłego, aby później uniknąć przykrych konsekwencji.